LIVES

Lifestyle InterVEntion Studie - LIVES   

LIVES - een Leefstijl InterVEntie Studie voor het verminderen van depressieve symptomen, verbeteren van de kwaliteit van leven en het verlagen van het cardiovasculair risico bij patiënten met depressie in de huisartsenpraktijk

Startdatum en verwachte einddatum
1 september 2020- 1 september 2026

Status van het project
Gestart

Financiering
Provincie Drenthe, GGZ Drenthe, UMCG

Achtergrond
Een ongezonde leefstijl leidt tot een verhoogde kans op ernstige (chronische) ziekten, in het bijzonder hart- en vaatziekten (HVZ). Mensen met een depressie zijn in dit opzicht extra kwetsbaar. Zij lijden niet alleen aan de depressie, maar zij hebben vaak ook een ongezonde leefstijl met als gevolg een tot wel 80% verhoogd risico op HVZ. De ongezonde leefstijl op haar beurt leidt weer tot meer depressieve klachten, waardoor een gevaarlijke vicieuze cirkel ontstaat. Mensen met een depressie en een verhoogd risico op HVZ kunnen daarom waarschijnlijk sterk profiteren van een gecombineerde leefstijlinterventie (GLI). Een GLI is een programma dat zich richt op gedragsverandering om zo een gezonde leefstijl te bereiken en behouden. Bij depressieve patiënten kan een GLI zowel zorgen voor minder depressieve klachten op de korte termijn als een verminderd risico op HVZ op de lange termijn.

Er zijn op dit moment geen GLI’s beschikbaar die specifiek bedoeld zijn voor het verbeteren van de mentale en lichamelijke gezondheid van mensen met psychische problematiek zoals depressie. Daarbij sluiten de vier GLI’s die momenteel erkend worden mensen met psychische klachten uit voor deelname.

In LIVES zullen wij daarom een nieuwe GLI onderzoeken die ontwikkeld werd op basis van CooL. Deze GLI, de Lifestyle InterVEntion (LIVE), houdt rekening met de specifieke kwetsbaarheid van depressieve patiënten. Zo is de begeleiding intensiever en individueler dan bij de CooL-interventie, en wordt er een maatje (‘buddy’) uit de directe leefomgeving van de deelnemer betrokken (een vriend/vriendin, of familielid) om de deelnemer extra te motiveren. Verder zijn er oefeningen uit de positieve psychologie opgenomen en zijn ‘hands on’ lessen in gezond eten kopen en koken toegevoegd

Doelstelling
Het doorontwikkelen en onderzoeken van LIVE op implementeerbaarheid en effectiviteit. We kijken naar effecten van de GLI op depressieve klachten, kwaliteit van leven en het cardiovasculaire risicofactoren binnen de huisartsenpraktijk. Tevens onderzoeken we factoren die de implementatie kunnen beïnvloeden op het niveau van patiënten en zorgprofessionals.

Vraagstellingen
1. Hoe is het draagvlak voor LIVE onder patiënten en zorgverleners (huisartsen, POH-GGZ, en leefstijl coaches)? Wat zijn de ervaringen van patiënten, hun belangrijke naasten en deze zorgverleners m.b.t. haalbaarheid en effectiviteit van de afzonderlijke componenten van de LIVE interventie, en wat zijn barrières en succesfactoren voor implementatie?

2. Wat is de (kosten-)effectiviteit van een GLI specifiek voor patiënten met een depressie in de eerste lijn, met als primaire uitkomstmaat: depressieve klachten, en als secundaire uitkomsten kwaliteit van leven en cardiovasculaire risicofactoren.

Onderzoeksopzet
Het onderzoek bestaat uit een kwalitatief gedeelte (interviews en focusgroepen) waarbij we onderzoeken wat belemmerende en bevorderende factoren zijn bij toepassing van LIVE in de huisartsgeneeskundige praktijk bij patiënten en zorgverleners, en een kwantitatief deel waarin we de effectiviteit van LIVE onderzoeken op depressieve symptomen, kwaliteit van leven en markers van cardiovasculair risico ten opzichte van een controlegroep. Dit onderzoek zal bestaan uit een pilot onderzoek om verder inzicht in de haalbaarheid te krijgen en zal - al dan niet (deels) binnen het bestek van dit project - worden gevolgd door een grootschalig effectiviteitsonderzoek.

Belangrijke publicaties
Cardiovascular screening and intervention among patients with depression in primary care: analysis of routine healthcare data, in preparation

Samenwerking
Academisch Huisarts Ontwikkel Netwerk (AHON), UMCG
GGZ Drenthe

Projectgroep
Drs. Jolien Panjer (huisarts in opleiding en onderzoeker)
Dr. Tryntsje Fokkema (postdoc onderzoeker)
Dr.  Tom Hendriks (huisarts in opleiding en postdoc onderzoeker)
Drs. Nicolette Moes (leefstijlcoach)
Drs. Nynke Schouwenaars (coördinator AHON)
Prof. dr. Daniëlle Cath (psychiater, hoogleraar GGZ zorginnovatie)
Prof. dr. Marjolein Berger (huisarts en hoofd onderzoek Huisartsgeneeskunde)
Dr. Huib(ert) Burger (arts-epidemioloog, projectleider LIVES)

Contact: lives@hag.umcg.nl