
Differentiatiemodule medisch onderwijs
Introductie
Huisartsen zijn elke dag betrokken bij informatie-uitwisselingen, zowel in de rol van onderwijs-gever (bv in de rol van informatieverstrekker aan de patiënt, functioneringsgesprekken met assistentes en praktijkondersteuners, docent/coach voor coassistenten, huisartsopleider) als in de rol van onderwijs-ontvanger (bij- en nascholingen). Om de rol van onderwijsgever naar enkele ‘regelen van de kunst’ te vervullen, kan de aios hierop voorbereid worden in de Module Medisch Onderwijs.
Aios die kiezen voor deze differentiatie module, kiezen er dus voor om zich te ontwikkelen tot een ‘klein’ expert in onderwijs. Aios kunnen kiezen om docent, tutor of coach te worden, of om onderwijs te gaan ontwikkelen, zodat andere docenten dat kunnen gaan geven. De aios kan er ook voor kiezen om onderwijs te gaan evalueren om te kijken wat het nu eigenlijk oplevert. In elk geval wordt in deze module theorie en praktijk afgewisseld. Theorieën over lesgeven wordt m.n. gegeven in de Teach the Teachers cursus. Het praktiseren van onderwijs in een stage is een individuele keuze en kan variëren. Tot nu toe hebben aios allerlei functies en taken gehad. Enkele voorbeelden: (1) Tutor of Coach in de basisartsopleiding in zowel het Nederlandstalige als het Internationale curriculum; (2) evaluator van het onderwijsprogramma Acute Zorg binnen de Huisartsopleiding; (3) Organisator nascholing Ouderenzorg (Werkgroep Deskundigheidsbevordering Huisartsen WDH); (4) Docent Verpleegkunde Hogeschool; (5) Docent Doktersassistente aan het ROC.
Enkele uitspraken van aios die deze module hebben gevolgd:
“Door deze onderwijsmodule zie ik wel in hoe ingewikkeld het is om een goed onderwijs programma te ontwikkelen en met name ervoor te zorgen dat bijvoorbeeld binnen de huisartsopleiding echt alleen de goede mensen worden afgeleverd.”
“Ik was enthousiast over onderwijs, en ik ben alleen maar enthousiaster geworden. Ik heb ontdekt dat enthousiasme een belangrijke docenteigenschap is en dat hoop ik dus vast te houden.”
“Als huisarts ben je vaak ook werkgever en moet je je personeel of collegae opleiden en feedback geven, ik weet nu hoe ik dat op een goede manier kan doen.”
Inhoud en opzet
De module wordt gevolgd in de loop van het derde jaar en vindt grotendeels in een onderwijspraktijk plaats. De inhoud richt zich op onderwijskundige onderwerpen (zie hieronder “Doelen van de module”). De opzet van de module ziet er als volgt uit: jaarplan differentiatiemodule
- Introductiegesprek met coördinator module (bespreken IOP en motivatie en plan voor stage)
- Volgen van een didactische cursus ter voorbereiding/ondersteuning van de stage. Keuze 1.Teach the Teachers of 2.Onderwijs maken en geven.
- Stage in het onderwijs
- Portfolio-opdrachten maken
- Terugkommomenten. Dit zijn korte bijeenkomsten van 2 uur bij de coördinator van de module. In deze bijeenkomsten worden hulpvragen die de aios heeft n.a.v. stages e.d. behandeld. Ook kunnen referaten worden gehouden. Dit is het enige onderdeel dat niet vast staat qua planning in de tijd.
- AIODO-traject. In 4 weken tijd gaat de aios een co-assistent die de huisartsgeneeskunde stage doet begeleiden
- Eindgesprek (portfolio bespreken met de coördinator)
Doelen van de module
De Aios bekwaamt zich tot op zekere hoogte in het onderwijs (bv. les geven/groepen begeleiden/onderwijs ontwikkelen);
De Aios heeft kennis van de volgende onderwijskundige onderwerpen;
- Leerdoelen
- Middelen
- Toetsing
- Feedback en reflectie
- Docentrollen
- Leerstijlen
- Leren van volwassenen
- Transfer
- Presentatietechnieken
- E-learning
De Aios kan de verworven kennis toepassen in zijn/haar rol in het onderwijs (bv tutorrol, mentorrol).
Toetsing
De kennis en vaardigheden die verworven worden binnen deze module worden getoetst door middel van een Portfolio. In dit portfolio zijn opdrachten gemaakt, waaruit moet blijken hoe de aios in de onderwijspraktijk heeft gefunctioneerd (zelfoordeel). Er is geen beoordeling met geslaagd/niet geslaagd. Er is wel een vorming, waarbij feedback en aanwijzingen worden gegeven op de gemaakte opdrachten.
Literatuur
Lesmateriaal T3 cursus (ontvangst via Wenckebach na inschrijving).
Artikelen over onderwijs (afhankelijk van de thema’s van de stage)
Aanbevolen:
1. Brand P, Boendermaker P. Venekamp R. Klinisch Onderwijs en opleiden in de praktijk. Prelum Uitgevers, Houten 2010.
2. Bie D de D. Zo kan het ook! Leswijzers voor docenten. Bohn Stafleu Van Loghum, Houten 2004.
Contactpersonen
Helga Raghoebar-Krieger (onderwijskundige)
Jessica Niemeijer (onderwijsmedewerker)